پذیرش بی قید و شرط دیگران، تلاش براى درک شرایط آنها و مقاومت در برابر این وسوسه که بخواهیم دیگران را به دلخواه خودمان تغییر دهیم رفتاری همدلانه و گامی مؤثر در ایجاد آرامشی دوجانبه در روابطمان است.
چادگان– اراک؛ خوب است بدانیم که پذیرش بیقید و شرط دیگران، تلاش براى درک شرایط آنها و مقاومت در برابر این وسوسه که بخواهیم دیگران را به دلخواه خودمان تغییر دهیم رفتاری همدلانه و گامی مؤثر در ایجاد آرامشی دوجانبه در روابطمان است و احساس امنیت را به روابط بازمیگرداند. برای داشتن رابطه خوب لازم است مهارت همدلی را در خود تقویت کنیم، خودآگاهی و خودشناسی بیشتر، شنونده خوب بودن، پایداری در همدلی، صداقت داشتن، احترام گذاشتن به یکدیگر و… از جمله برخی راهکارهای تقویت مهارت همدلی است که در ادامه میخوانید. یک کارشناس روانشناسی در خصوص خودآگاهی و خودشناسی بیشتر به خبرنگار فارس میگوید: در همدلی باید احساسات و شرایط دیگران را درک کنیم؛ تا زمانی که ما به افکار و احساسات خودمان به خوبی آگاه نباشیم، دیگران را درک نخواهیم کرد تا خود را همانطور که هستیم نپذیریم، دیگران را نیز بدون قید و شرط نمیپذیریم و یا تا با خودمان همدلی نکنیم، توانایی همدلی کردن با دیگران را نخواهیم داشت. فاطمه رنجبری همچنین با اشاره به لزوم شنونده خوب بودن در روابط اظهار میکند: یکی از عوامل مؤثر در درک دیگران و همدلی با آنها خوب گوش دادن است. زمانی که طرف مقابل با هیجان از احساساتش صحبت میکند و ما به نحوی همدلانه به حرفهایش گوش میدهیم، به او نشان میدهیم که پیامش را دریافت کردهایم و این احساس خوشایند را به او منتقل میکنیم که درک میشود. وی میافزاید: بنابراین، باید به سخنان طرف مقابل کاملاً گوش دهیم و در او این اطمینان را ایجاد کنیم که سعی داریم همانند وی به مشکلش نگاه کنیم. برای اینکه شنونده فعالی باشید لازم است نکاتی را نیز رعایت کنیم. این کارشناس روانشناسی ادامه میدهد: وقتی طرف مقابل میخواهد حرف بزند، هر کار دیگری را که انجام میدهید، رها کنید و فقط روی حرفهای او متمرکز شوید. با چیزی مشغول نباشید و به چشمهایش نگاه کنید اما خیره نشوید و با بازخوردهای مناسب، همراهی و همدلیتان را ابراز کنید. رنجبری میگوید: سکوت مطلق هنگام صحبت دیگران، باعث میشود آنها شک کنند که شاید فکرتان جای دیگری است؛ بنابراین، برای درک بهتر احساسات و افکار گوینده، بدون اینکه حرفش را قطع کنید، گاهی درباره موضوعی که بیان میکند از او سؤال کنید. این کار باعث میشود احساس کند که برای شما مهم است و سعی دارید بهدرستی او را درک کنید. هرازگاهی، در میان صحبتهایش، خلاصه و برداشتتان از حرفهایش را انعکاس دهید تا او هم متوجه شود فعالانه حرفهایش را دنبال میکنید و خودتان هم مطمئن شوید که برداشت درستی از صحبتهای او داشتهاید یا نه. وی با اشاره به ضرورت بیان احساسات میافزاید: برای اینکه این احساس را در دیگران ایجاد کنیم که آنها را درک میکنیم باید هیجانهایی را که بر اثر شنیدن حرفهایشان به ما دست میدهد به آنها منعکس کنیم. البته، اگر حالات چهره ما هم متناسب با حرفهای گوینده تغییر کند، توانستهایم همدلی خود را با زبان بدنمان نشان دهیم. این کارشناس روانشناسی با اشاره پایداری در همدلی خاطرنشان میکند: هنگام همدلی کردن ممکن است کمی مقاومت در طرف مقابل وجود داشته باشد به ویژه اگر بخواهیم این مهارت را در مواردی تمرین کنیم که قبلاً در آن حیطه با طرف مقابل درگیریهای زیادی داشتهایم. در چنین مواردی خاطرات منفی گذشته تا حدودی بر خوشبینی طرف مقابل درباره ما اثر میگذارد؛ بنابراین، برای جلب اعتماد مجدد او و نشان دادن تغییر رویهمان باید ثابتقدم باشیم و زود دلسرد نشویم. رنجبری صداقت را یکی دیگر از راهکارهای تقویت مهارت همدلی عنوان میکند و ادامه میدهد: همدلی با دیگران و درک آنها مهارتی است که به تمرین نیاز دارد، اما یادمان باشد که هرگز به همدلی تظاهر نکنیم. نقش بازی کردن با استفاده ابزاری از همدلی برای نیل به اهداف خود، اعتماد دیگران را سلب میکند. همچنین از همدلی برای کنترل عاطفی دیگران استفاده نکنیم. وی میافزاید: در همدلی با دیگران توجه کردن به صحبتهای طرف مقابل فقط یک بخش ماجراست. مهمتر از آن حالتهای چهره، حرکات بدن و نشانههایی است که افراد با زبان بدن خود بروز میدهند. برای همدلی با دیگران و درک آنها لازم است در برابر این نشانهها هوشیار باشیم. این کارشناس روانشناسی احترام گذاشتن را از جمله راهکارهای تقویت مهارت همدلی میداند و میگوید: برای داشتن قابلیت انعطاف لازم برای درک دیگران باید این باور را داشته باشیم که همه انسانها موجودات ارزشمندی هستند و حق دارند که افکار و احساساتی متفاوت با ارزشهای ما داشته باشند. اگر چنین باوری را در خود تقویت کنیم که قرار نیست دیگران مثل ما باشند هم راحتتر میتوانیم این تفاوتها را بپذیریم و هم افکار و احساسات دیگران برای ما قابل درک و شایسته احترام میشود. رنجبری اشارهای هم به موانع همدلی دارد و ادامه میدهد: فقط زمانی دیگران را درک میکنیم که از تظاهر به برتری دست بکشیم. برای درک دیگران، لازم نیست به آنها راهحل بدهیم، یا اعمال آنها را قضاوت و آنها را نصیحت کنیم. انتقاد از رفتار دیگران و سرزنش آنها در زمانی که نیازمند همدلی و درک ما هستند ضربه بزرگی به روابط ما میزند. همچنین باید توجه داشته باشیم که برای نشان دادن درک خود از وضعیت دیگران لازم نیست در بزرگ نشان دادن مشکل آنها اغراق کنیم یا برعکس مسئله آنها را کوچک و بیاهمیت جلوه دهیم. کسی که ما را برای همدلی برگزیده است فقط میخواهد از طرف ما پذیرفته و درک شود؛ بنابراین، بهتر است به جای هرگونه قضاوتی از خود بپرسیم اگر من در این وضعیت قرار میگرفتم چه احساسی داشتم؟ همدلی موجب افزایش آرامش فردی و اجتماعی میشود. پایان پیام